Business Insider zet de voor- en nadelen van het franchisen op een rij. Waar moet je bij de keuze voor een franchise op letten? Deel 2 in een tweeluik over de voor- en nadelen van franchise.
Als franchisenemer koop je het recht de formule van de franchisegever voor een bepaalde periode te gebruiken. Daarvoor betaal je bijvoorbeeld een eenmalige entreevergoeding en een maandelijkse franchisevergoeding; vaak een percentage van de omzet. Veel franchisenemers nemen daarnaast ook verplicht de winkelinrichting en het assortiment bij de franchisegever af.
Iedere franchiseorganisatie is anders, maar je kunt ze grofweg indelen in drie types: harde en softe franchise en iets daartussenin. Bij harde formules staan zaken als inkoopbeleid, assortiment en marketing vast.
Binnen softe formules kunnen franchisenemers deze aspecten in meer of mindere mate zelf invullen. Beide vormen hebben zo hun voor- en nadelen. Hoe ‘softer’ de franchise, hoe meer je bijvoorbeeld in kunt spelen op de lokale markt. Aan de andere kant betekent dat ook weer dat je meer aan je eigen marketing en inkoop moet doen.
Harde franchise: het model McDonald’s
’s Werelds grootste restaurantketen is een typisch voorbeeld van een harde franchise. Er zijn weliswaar internationale verschillen – in Duitsland verkoopt men bier en in Egypte is de hamburger halal – maar in Nederland kun je het verschil tussen de ruim 20 McDonald’s-restaurants van de keten zelf, en de meer dan 200 zaken gerund door franchisenemers, niet zien.
De aanbod van het voedsel, tot en met het schijfje augurk toe, is gestandaardiseerd. Dat geldt ook voor de inrichting van de zaken. Ook de marketing wordt centraal aangestuurd. Andere voorbeelden van harde franchises zijn de Hema en New York Pizza.
De softe franchise: Used Products
De 28-jarige Nick Pronk is sinds anderhalf jaar is hij eigenaar van de Used Products-vestiging in Beverwijk waar hij gebruikte spullen verkoopt. Used Products bestaat sinds 1997 en heeft 52 Nederlandse en 5 Belgische vestigingen.
"Al van jongs af aan wil ik een eigen winkel. Toen een vriend over zijn Used Products-vestiging in Amsterdam vertelde, werd ik enthousiast", vertelt hij in zijn winkel.
Used Products is duidelijk voorbeeld van een softe franchise. "Er wordt me niet veel opgelegd", legt hij uit. "Ik moet het algemene logo voeren en een apart inkoop- en verkoopbalie hebben." Of, en hoe vaak hij reclame maakt mag hij zelf weten. Sinds hij de Beverwijkse vestiging runt, hebben de franchisenemers één keer een landelijke campagne gevoerd. "Die kosten hebben we gedeeld."
Waarom hij voor dit concept koos? "Ik heb vooral gelet op het concept. Door de crisis is er meer vraag naar tweedehands artikelen." Nadat hij informatie over de franchise had opgevraagd, ging hij in gesprek. "Daarin hebben we mijn verwachtingen besproken."
Toen de kogel eenmaal door de kerk was, heeft Nick van Used Products voorbeelden gekregen van vestigingen die goed draaien. "En ik heb een tijdje meegelopen bij één van die vestigingen." Ongeveer een keer in de twee maanden krijgt hij bezoek van iemand van het hoofdkantoor, waarmee hij de stand van zaken van zijn vestiging bespreekt.
Nick investeerde eigen geld, maar sloot ook een lening af bij de bank. Bedragen noemt hij liever niet, maar volgens de website van de NFV, de brancheverenging waar Used Products is aangesloten, investeren franchisenemers van Used Products gemiddeld 90.000 euro. De franchisegever eist dat daarvan minimaal 20.000 uit eigen middelen komt. Ook wie een overwaarde op onroerend goed heeft van minimaal 70.000 euro, komt in aanmerking.
Naast die investering betalen franchisenemers van Used Products een entreevergoeding van 16.500 euro en een eenmalige vergoeding voor gebruik van het computersysteem. "Daarmee worden artikelnummers aan producten toegekend en officiële contracten opgesteld", legt Nick uit. Ook betaalt Nick een maandelijkse franchisevergoeding, die losstaat van zijn omzet. "Fijn om te weten waar ik aan toe ben."
Noch soft, noch hard: Expert
Een formule die een beetje het midden houdt tussen een harde en een softe franchise is Expert. De elektronicaketen werkt sinds 1967 met franchisenemers en heeft 150 vestigingen door het hele land. Franchisenemers die een Expert-vestiging willen beginnen, betalen geen entreevergoeding. Het benodigd eigen vermogen wordt in overleg vastgesteld.
De Haarlemse vestiging van de elektronicaketen wordt inmiddels zeven jaar gerund door Danny Post. Daarvoor was hij vertegenwoordiger bij concurrent Block. Hoewel Expert nieuwe franchisers 'een breed en intensief opleidingsprogramma' biedt, was dat voor Post destijds niet nodig. ''Ik zit al sinds mijn 18e in bruin- en witgoed." Wel is getoetst of hij de vaardigheden bezit om de winkel te leiden.
Post heeft, vindt hij zelf, behoorlijk wat vrijheid als franchisenemer "Ik heb bijvoorbeeld een ander soort vloer gekozen dan in andere winkels.'' Ook biedt het softe karakter hem de vrijheid in te spelen op regionale voorkeuren. ''Haarlemmers hebben kleine huizen. Daarom hebben we relatief veel kleine televisies in het assortiment. En we hebben een grote wand met Nespresso-machines.'' Wel biedt zijn winkel, net als andere vestigingen, een kernassortiment.
Dat hij niets te zeggen heeft over marketing, inkoopbeleid en prijsstelling, was voor Post juist reden om voor een franchise te kiezen. ''Ik kan me volledig vinden in de formule." Ook in algemene zin is hij positief over franchisen: "Als ik opnieuw mocht kiezen, zou ik weer voor een franchise gaan.'' Gevraagd naar de franchisevergoeding die hij afdraagt, vertelt hij daar geen zicht op te hebben. "Dat regelt mijn accountant."